Door Mathijs Dingjan op 
Jij wilt weten wat de betekenis is van emotionele zelfbescherming?
Hoe deze emotionele zelfbescherming mechanismen tot stand komen?
Of wat je kunt doen om hiermee om te gaan?
Dan ben je op het juiste artikel gestuit.
In dit artikel leer je:
- Wat de functie is van emotionele zelfbescherming
- Wat je kunt doen om het te laten verdwijnen
- Hoe afweermechanismen ontstaan (en waarom dit belangrijk is)
- Hoe te reageren als je partner een gesloten hart heeft
- …en nog veel meer
Heb je trouwens mijn gratis rapport al gezien waarin je 31 kant-en-klare berichtjes krijgt om definitief zijn hart te veroveren? Ontdek deze 31 berichtjes en 'de 3 schakels in het mannenbrein' hier: Download de 31 berichtjes
Na dit artikel heb je de kennis om aan de slag te gaan met je emotionele blokkades. Zodat je een intieme relatie kunt aangaan in de liefde.
Wat is de definitie van emotionele zelfbescherming?
De definitie van emotionele zelfbescherming is:
Een afweermechanisme dat jou beschermt tegen verdriet, teleurstelling of pijn.
Stel dat je bijvoorbeeld iets naars meemaakt in je leven. Dan bezorgt die gebeurtenis jou veel pijn.
Als gevolg hiervan ontwikkelen je een afweermechanisme tegen het opnieuw voelen van die pijn. Dit is hoe we onszelf emotioneel beschermen. Dit is handig om te overleven. Een gezonde versie van emotionele zelfbescherming geeft je een veilig gevoel. Maar slaat het door? Dan heeft de emotionele zelfbescherming potentieel een negatieve invloed op onszelf en de relaties die we willen onderhouden.
Wat is de betekenis van emotionele zelfbescherming precies?
Ik leg het uit aan de hand van een metafoor. Dit is een fornuis.
Zoals je ziet, is de pit heet.
Hoe weet je dat?
Je mama heeft je dit verteld toen je klein was.
Of:
Je hebt je handje uitgestoken en het fornuis aangeraakt. Je brandde je vingers.
Vanaf dat moment dacht je wel twee keer na voordat je het fornuis aanraakte.
Je begon aanraking te vermijden. Dit is een fysieke vorm van zelfbescherming.
Wat heeft dit met emoties te maken?
Emotionele zelfbescherming is het vermijden van “triggers” die emotioneel pijn doen.
Het is niet een heet fornuis waaraan jij je brandt. Of een boze bulldog, die zijn tanden in je been zet.
Het was een gebeurtenis die leidde tot interne pijn. Waarna je een instinct opbouwt om dit in de toekomst te vermijden.
Ieder mens heeft dit instinct. Er is dus niets raars aan.
En het is ook goed dat dit er is. Stel dat je iedere keer dat je een bloeddorstige hond ziet, je been uitsteekt.
Hetzelfde geldt voor emotionele zelfbescherming. Als iemand je kwetst, is het logisch dat je hem wilt vermijden. Of personen die erg op hem lijken. Soms vermijd je zelfs complete situaties of gesprekken, omdat deze je emotionele zelfbescherming triggeren. Hoewel dit vermijdingsgedrag het gevolg is van een leerproces…
…kan het nadelige gevolgen hebben.
Daar lees je zo meteen meer over.
Hoe ontstaat emotionele zelfbescherming?
Doordat iemand je vertelt dat iets pijn zal doen (en je hierdoor bang wordt.)
Net zoals je moeder je kan waarschuwen voor het fornuis, kan ze je waarschuwen voor allerlei emotionele gevaren.
“Als je doorgaat met deze jongen, breekt hij je hart!”
Je moeder bespaart je een hoop pijn als ze je waarschuwt voor het fornuis. Hetzelfde geldt voor waarschuwingen over mogelijk pijnlijke ervaringen.
Maar zoals je ongetwijfeld hebt gemerkt, heeft ze niet altijd gelijk. Soms zijn moeders net iets voorzichtiger dan wenselijk. Ze zijn zelf bang voor iets wat eigenlijk niet gevaarlijk is. Waardoor je mooie ervaringen misloopt:
Soms is ze niet op de hoogte van een bepaald gevaar. En heeft ze je daar nooit voor gewaarschuwd.
Dat brengt me bij de tweede oorzaak van emotionele zelfbescherming.
Je bouwt ook zelfbescherming op doordat je in het verleden een pijnlijke innerlijke ervaring had. Dit noemen we ook wel een trauma.
Een traumatische ervaring gaat dus niet alleen over verschrikkelijke gebeurtenissen. Alles wat jou psychische pijn deed en waardoor je “triggert” vermijdt, kun je beschrijven als een “traumatische ervaring.”
Als datingcoach help ik regelmatig vrouwen die ontzettende pech in de liefde hebben gehad.
Met “ontzettende pech” bedoel ik, dat ze bijvoorbeeld jaren samen zijn geweest met een grote eikel.
(En dan bedoel ik niet deze.)
Na een slechte relatie kan het een lange tijd duren voordat je toe bent aan een nieuwe man.
En als je weer een nieuwe relatie wil opbouwen, moet je veel zelfbescherming afleren. Pas dan kom je uit bij een gezonde relatie.
Dit is een voorbeeld. Sommige vrouwen hebben zulke nare ervaringen met mannen, dat ze er niet aan moeten denken om überhaupt te daten.
En ik ken ook vrouwen die mannen hartstikke leuk vinden. Maar die een gruwelijke hekel aan daten hebben. Omdat ze elke keer gevoelens krijgen voor een man, die dan toch weer afstand lijkt te nemen.
Zo kan ik nog wel even doorgaan.
Er is nog een derde oorzaak van emotionele zelfbescherming. En die is ingewikkelder.
Emoties uitschakelen: geblokkeerde, afgevlakte gevoelens als overlevingsmechanisme
Stel je voor. Je legt je hand op een heet fornuis.
In het begin doet het pijn. Maar als jij je hand niet wegtrekt, voel je na een tijdje niets meer.
(Don’t try this at home.)
Dit komt omdat de pijn verdoofd raakt. Waardoor je niets meer voelt.
Tegelijkertijd registreert je brein wel dat je ernstig aan het verbranden bent. Het weet dat je schade oploopt. Waarvan het wil vluchten.
Er is een vergelijkbaar mechanisme met emotionele pijn.
Als je lang onder hoge druk staat, voel je de pijn niet meer. Daarnaast ontwikkel je een interne vluchtreactie. Iedere keer dat jij je aandacht naar je pijn probeert te brengen, stuurt je brein jouw focus op een zijspoor. Vaak gaat dit gepaard met gevoelens van angst, spanning of nervositeit.
Het kan voelen alsof je emoties uitgeschakeld of geblokkeerd zijn. Pogingen om deze bereiken, mislukken. Gelukkig zijn er methodes om dit contact te herstellen. Daar lees je bij de tips meer over.
En als je afgevlakte emoties bij iemand anders ziet, lijkt het alsof deze er alles aan doet om te vermijden wat er vanbinnen gebeurt. (Leestip: afweermechanismen.) LINK
Zo zal hij bijvoorbeeld ontwijkend antwoorden op vragen. En zich zo gedragen, dat hij niet mentaal in de buurt hoeft te komen van wat hem dwars zit.
Het is goed om te weten dat deze afweer niet bij jou is begonnen.
Tenminste, ik ga ervanuit dat jij niet het “hete fornuis” bent, wat tot deze afweer heeft geleid.
Je komt simpelweg te dichtbij.
De heilige graal van relaties: emotionele intimiteit
Stel je voor dat je in een relatie bent waarin je elk stukje van jezelf kunt laten zien, zoals je dat wilt.
(Natuurlijk zijn er ook dingen die je niet wilt laten zien. Maar er is een verschil tussen hier geen behoefte aan hebben, of dit niet kunnen uit zelfbescherming.)
Wanneer je elk stukje van jezelf kunt tonen, zonder angst dat je pijn krijgt…
…dan ben je in een emotioneel intieme relatie.
Dit is makkelijker gezegd dan gedaan.
Daarom noem ik dit ook wel “de heilige graal.”
Misschien ben jij ertoe in staat om je emoties te delen. Maar je man heeft moeite met luisteren. Of is zelf erg geblokkeerd.
Of is het andersom?
Jij hebt veel meegemaakt. En nu je met een nieuwe man bent die erg lief is, valt je zelfbescherming langzaam af. De muren die je hebt opgetrokken om je te beschermen tegen emotionele pijn, komen langzaam naar beneden.
Je zult zien dat je, met een gevoel van veiligheid, steeds vrijer wordt om hem te laten zien hoe jij je voelt. Dit maakt de relatie nog leuker. Omdat jullie meer met elkaar kunnen delen.
Meestal is er meer voor nodig dan alleen een lieve man vinden. Afweermechanismen gaan niet zomaar weg. En als je er last van hebt, ben je ongetwijfeld gevoelig voor hele kleine dingen.
Veel van mijn klanten vragen zich af hoe ze hun negatieve patronen kunnen doorbreken. In de hoop dat de relatie intiemer wordt.
Niet alleen dat. Veel van mijn vrijgezelle klanten zijn opzoek naar een man zonder afweermechanismen. Eentje die in staat is tot de emotionele intimiteit waar zij zo naar verlangen.
Dat is begrijpelijk. Zeker als je lang vrijgezel bent. Want eenzaamheid leidt tot een verlangen naar intimiteit. (Leestip: emotionele eenzaamheid.)
Er zijn manieren om af te komen van je emotionele zelfbescherming. Waardoor je relaties een stuk intiemer worden.
Voordat ik hier uitleg over geef, wil ik het eerst hebben over frustratie over afweermechanismen.
Waarom is zijn hart gesloten? Waarom kan ik me niet geven in relaties?
Ik merk een zekere frustratie over de moeilijkheden die afweermechanismes kunnen veroorzaken.
Maar stel je eens een wereld voor zonder zelfbescherming.
Als je dochter haar hand brandt aan het fornuis, leert ze niets.
Hoe vaak je haar oorzaak en gevolg uitlegt, ze hoort het niet.
Het is alsof ze het fornuis voor de eerste keer ziet. En zich niet herinnert hoeveel pijn het haar in het verleden heeft gedaan.
Zo werkt het ook met gevoelens. Je afweermechanismen hebben een belangrijke functie. Ze leren je om dingen te vermijden die pijn doen en mogelijk gevaarlijk zijn.
Zonder emotionele zelfbescherming neemt de kans op emotionele pijn drastisch toe. Je leert immers niet van je fouten.
Natuurlijk kan het zijn dat je in een situatie komt, waarin er geen gevaar dreigt.
Je had eerder een relatie met een foute man. Waar het delen van je emoties steevast tot afwijzing leidde.
Nu je met een lieve kerel bent, ben je nog steeds bang. Hoe vaak hij je er ook van verzekert dat hij nieuwsgierig is naar wat je te zeggen hebt.
In dit scenario wil je het leerproces omkeren. En je emotionele blokkades langzaam loslaten.
Laten we daar eens naar kijken. Want er zijn een aantal risico’s waar je rekening mee moet houden.
Val je verdedigingsmechanismen niet aan
Stel: Je vindt je blokkades niet leuk. En je gebruikt pure wilskracht om deze te doorbreken.
Je besluit om je nieuwe vriend in vertrouwen te nemen. Terwijl je hier eigenlijk niet aan toe bent. Omdat je nog niet hersteld bent van een jarenlange relatie met een narcist.
Dan kan het zijn dat zijn lieve reactie allerlei nare gevoelens naar boven brengt. Deze heb je onderdrukt in de relatie met de narcist. Het begrip van je nieuwe vriend legt deze bloot.
Het ongelukkige gevolg is, dat jij emotioneel even de weg kwijt bent. Je bent boos of verdrietig. En stort dit uit bij je nieuwe vriend, die dit niet zag aankomen.
Misschien twijfel je ook wel of hij je wel écht leuk vindt. Of ben je heel controlerend omdat je ex is vreemdgegaan.
Deze emoties zijn niet door je huidige partner veroorzaakt, maar door de narcist. En nu krijgt hij de volle laag. Dat is niet leuk voor hem.
Misschien is dit zo moeilijk, dat hij er niet in slaagt lief te blijven. Hierdoor escaleert de situatie en krijgen jullie ruzie.
Het gevolg?
Hij neemt afstand. Waardoor een gedeelte van jou denkt: “Zie je wel. Mannen zijn niet te vertrouwen!”
Om nog maar te zwijgen over de interne reactie die het laten vallen van je blokkades kan oproepen.
Als je niet leert om jou emotionele zelfbescherming te helen, blijf je hangen in een vicieuze cirkel.
Dit is ook waarom je niet alleen bewustzijn moet creëren rondom je emotionele zelfbescherming, maar ook actief aan de slag moet om die mechanisme te verwerken.
Hoe je dat doet?
Mijn stappenplan voor het overwinnen van innerlijke weerstand
Allereerst:
Ja, het is mogelijk om van blokkades af te komen. Waardoor je lekkerder in je vel zit en meer intimiteit voelt met je naasten.
Maar je zult je altijd herinneren wat er in het verleden is gebeurd.
Als je op dit moment een sterk afweermechanisme hebt, voelt dat wellicht overweldigend. Gelukkig is er een nieuwe manier van in het leven staan mogelijk.
Mensen die hebben geleerd hun verleden te accepteren, voelen zich gesterkt door de lessen die ze hieruit hebben opgedaan.
Ze zien dat bepaalde gedragingen voortkomen uit hun verleden.
Daardoor is het makkelijker om ze los te laten.
Door acceptatie, is het mogelijk om je focus te verleggen naar wat je echt belangrijk vindt. Waardoor het verleden het verleden blijft.
Afweermechanismes kosten veel energie. Die kun je beter besteden aan het bouwen van een mooie toekomst.
Mijn stappenplan richt zich dus niet op “vergeten” wat er gebeurd is.
Het draait juist om acceptatie. En vanuit kalmte kiezen voor wat echt belangrijk voor je is.
Zodat de invloed van je verleden minder wordt. En je een mooie toekomst tegemoet gaat.
Tip 1: Ontwikkel je zelfliefde
Je emotionele blokkades zijn ontstaan uit (angst voor) pijn.
Wat is het medicijn tegen angst?
Zelfliefde.
Zelfliefde is niets anders dan compassie hebben voor jezelf.
Wanneer je iets naars voelt of bang bent, kun jij jezelf de volgende vraag stellen:
“Hoe kan ik dit gevoel helpen?”
Of:
“Hoe kan ik meer gaan voelen?”
Om deze vraag te beantwoorden, moet je contact maken met het nare gevoel.
Bij voelen, begint toelaten. En zodra je begint toe te laten, leer je om los te laten.
Dat is de eerste stap. Want als jij je gevoel niet accepteert, kun je er ook niet achter komen hoe je het kan helpen.
De tweede stap is het aanbieden van hulp aan je angst. Of welk ander naar gevoel dan bij je op mag komen.
Soms is het dat je een lekker kopje thee voor jezelf maakt. Of een ontspannend bad neemt. Of even een potje huilen bij een woensdagavond-film.
Wanneer jij voor je eigen gevoelens kunt zorgen, neemt de innerlijke druk af.
Er is minder weerstand naar de buitenwereld nodig. Omdat je nare gevoelens altijd iemand hebben om op terug te vallen.
Daarmee is niet gezegd dat je nare gevoelens wegsmelten als sneeuw voor de zon.
De gevoelens blijven. Maar er komt iets bij. En dat is een innerlijk vertrouwen dat je voor jezelf kunt zorgen.
Hierdoor verwerk je de negatieve gevoelens en kun je focussen op wat je wél wilt.
Dit neemt ook druk weg bij je partner. Als jij zelfliefde hebt, ben je minder afhankelijk van de steun van anderen.
Jij bent immers de primaire bron van liefde. Alles wat hij daarbij geeft, komt daar bovenop en is mooi meegenomen.
Het zorgt er ook voor dat wanneer je werkt met je weerstand en er nare emoties opkomen, je hier zelf naar kijkt. In plaats van dat je die over hem uitstort. En verwacht dat hij er een oplossing voor heeft.
Ik raad je aan om dit artikel over zelfliefde ook te lezen:
Zelfliefde ontwikkelen? 11 Tips om meer van jezelf te houden
Tip 2: Bouw rust in
Helaas is zelfliefde alleen niet genoeg als je verdoofde emoties hebt, of rondloopt met geblokkeerd verdriet.
Het is belangrijk om rust te creëren. Een veilige plek, waarin emoties die je hebt weggedrukt naar boven kunnen komen.
Dit doe je door rust te nemen. Door middel van ontspanning of specifieke oefeningen.
Met “ontspanning” bedoel ik niet “een bak chips leegeten voor de TV.”
En ik bedoel ook niet dat je tot vier uur ’s middags moet uitslapen.
Maar eerder het bewust ervaren van een omgeving waarin jij je prettig voelt. En alleen bent met je eigen gedachten.
Bijvoorbeeld:
- Een boswandeling
- Een warm bad
- Fijn zitten in de woonkamer, met een kaarsje en zachte rustige muziek
Waarom is dit belangrijk?
Als je worstelt met blokkades, kan ontspanning je helpen om er met nieuwe ogen naar te kijken.
Zeker als je in deze omgeving je aandacht naar binnen richt.
Wil je een stap verder gaan?
Dan kun je gebruikmaken van:
- Meditatie of mindfulness
- Oefeningen voor emotionele intelligentie
- Ademhalingstechnieken van Wim Hof
Dit kan helpen om je bewust te worden van wat er in je omgaat. Waarna het makkelijker is om je blokkades met zelfliefde te behandelen.
Let op: niet iedereen is in staat om deze plek voor zichzelf in te richten. Als je diepe trauma’s hebt, kan het heel moeilijk zijn om hier alleen doorheen te komen.
In dat geval raad ik je aan naar de huisarts te gaan. Je kunt hem vragen om een verwijzing naar een psycholoog.
Tip 3: Zo ga je om met emotioneel geblokkeerd zijn richting anderen
Ben je op weg naar emotionele intimiteit met een persoon die je niet zo goed kent?
Merk je dat dit je zenuwachtig maakt? En dat je afweermechanismen opspelen?
Vraag dan aan het gedeelte dat zich verzet, waar het jou voor probeert te beschermen. Controleer vervolgens of deze zorg terecht is.
Als blijkt dat dit niet het geval is, kun je langzaam doorgaan. Als het goed is, heeft de reality check je gerustgesteld.
Maar als je nog steeds nerveus bent, herhaal je dit proces. Net zolang totdat je weet waarom jij je niet lekker voelt.
Je afweermechanisme geeft je soms informatie die je niet mag missen.
Misschien heeft deze een sterke intuïtie. En voel je aan dat de persoon waarmee je bent, niet te vertrouwen is.
In dat geval zal je merken dat het onmogelijk is om het wantrouwige stukje van jezelf gerust te stellen.
Het is beter om voorzichtig te zijn en niet halsoverkop in een contact te springen. Neem je tijd. En laat je niet onder druk zetten om dingen te doen waar je niet op zit te wachten.
Tip 4: Wees geduldig met jezelf en je partner
Iedereen heeft een mate van weerstand. Hoe groot deze is, hangt af van de grootte van je trauma’s.
Emotionele zelfbescherming is een menselijk mechanisme. Het ontstaat als gevolg van trauma’s of wantrouwen naar de persoon waarmee jij je wilt verbinden.
Het krijgen van je partners vertrouwen is een belangrijke bouwsteen van een gelukkige relatie.
Maar als je erg getraumatiseerd bent, moet je ook het vertrouwen in jezelf terugvinden.
Vaak gaat dit letterlijk om hoe jij voor je nare gevoelens zorgt.
Dit kost tijd. Je kunt het proces niet versnellen.
Besef dat iedereen die in dezelfde situatie zat als jij, tijd nodig heeft om blokkades los te laten.
Hoe hoog de muur ook is, hij staat er niet zonder reden.
Maar de muren die pijn buiten de deur houden, blokkeren ook de liefde.
Daar wil je echt wat aan doen.
Wil je exact weten waar jouw negatieve patronen vandaan komen? Bekijk dan deze video:
Tip 5: Geef je partner signalen dat het veilig is
Heeft je partner last van een gesloten hart? En wil jij meer intimiteit met hem?
Doe dan het volgende:
- Laat hem merken dat je er voor hem bent.
Hij kan je vertrouwen. Je houdt van hem. Je steunt hem. Dit is wat je wilt communiceren. Hierdoor voelt het voor hem alsof zijn weerstand niet nodig is.
- Zet geen druk op hem.
Hoe meer druk je uitoefent, hoe meer zijn weerstand toeneemt. Het is soms lastig, maar probeer geduldig te zijn.
- Kies geen kant in zijn innerlijk conflict.
Als hij veel weerstand heeft, zal hij vaak twijfelen over wat hij moet doen. Dit moet hij zelf beslissen. Hoe meer je hem aanmoedigt om zich te openen, hoe meer de kant die dit niet wil zich zal roeren.
- Zorg voor je eigen gevoelens.
Als jij compassie aan jezelf kunt geven, zal hij voelen dat hij niet voor jou hoeft te zorgen. (Dit zal zijn verlangen om het wel te doen, doen toenemen.)
- Laat je niet aan het lijntje houden.
Als hij je op afstand houdt of je het gevoel krijgt dat hij je gebruikt, raad ik je aan dit artikel te lezen:
Hij houdt me aan het lijntje: 9 Tips wat je nu kan doen
Deze vijf punten hebben veel te maken met waardebesef.
Je weet dat jij een droomvrouw bent. Waardoor je het niet nodig hebt om hem te overtuigen van hoe geweldig jij bent. Hierdoor neemt hij je serieus en respecteert hij je grenzen.
Dit is één van de schakels van het Mannenbrein. En er zijn er nog twee. Samen zorgen deze ervoor dat je een mooie toekomst tegemoet gaat, met de man van je dromen.
Wil je weten wat deze zijn?
Ik heb er een gratis ebook over geschreven. Meld je hieronder aan en ik stuur het naar je toe.
› Ja, stuur me 'de 3 schakels in zijn mannenbrein' nu gratis!
Oh, en vergeet hieronder je gratis download niet ;)
Liefs,
Mathijs Dingjan
Schrijf een reactie