Door Mathijs Dingjan op 
Heeft een narcist zijn klauwen in je geslagen?
Of wil je weten hoe je kunt voorkomen dat je verkering krijgt met de verkeerde?
In dit artikel leer je wat de vier fasen zijn van een relatie met een narcist. En ik geef je advies om jezelf te beschermen.
Zodat jij jezelf beschikbaar kunt houden voor een man die wel in staat is tot liefde.
Inhoud van dit artikel:- Wat is een narcistische relatie?
- Hoe herken je dat je in een narcistische relatie zit? De belangrijkste signalen.
- Welke fasen doorloop je in een narcistische relatie?
- Wat zijn de gevolgen van een narcistische relatie?
- Hoe kun je jezelf beschermen of uit een narcistische relatie komen?
- Wat kun je leren van een relatie met een narcist?
Wat is een narcistische relatie?
Een narcistische relatie is een relatie die draait om ongelijkheid. Eén persoon (de narcist) neemt veel, terwijl de ander constant probeert te geven of aan te passen, vaak ten koste van zichzelf.
In het begin kan het voelen als een droomrelatie – de narcist kan charmant, attent en intens zijn, alsof jij het middelpunt van hun wereld bent. Maar na verloop van tijd verandert dat.
De aandacht en bewondering die je in het begin kreeg, maken vaak plaats voor kritiek, manipulatie en emotionele afstand. De narcist wil graag controle houden en kan spelen met je gevoelens, bijvoorbeeld door je onzeker te maken of door jou verantwoordelijk te laten voelen voor alles wat er misgaat.
Meer weten over narcisme? Lees het volgende artikel:
Hoe herken je dat je in een narcistische relatie zit? De belangrijkste signalen.
Het herkennen van een narcistische relatie kan lastig zijn, vooral omdat het niet altijd meteen duidelijk is. In het begin lijkt alles vaak geweldig. Maar na een tijdje merk je misschien dat er dingen gebeuren die je aan jezelf doen twijfelen. Hier zijn de belangrijkste signalen:
1. Je voelt je constant onzeker
Een narcist weet precies hoe je je goed kunt voelen, maar ook hoe je aan jezelf kunt twijfelen. Ze kunnen je eerst overladen met complimenten, om je daarna ineens te bekritiseren. Je vraagt je af: “Doe ik wel genoeg?” of “Ben ik wel goed genoeg?”
2. Je voelt alsof je gevoelens ondergeschikt zijn
Hun behoeften en emoties staan altijd centraal. Of het nu gaat om keuzes in de relatie of dagelijkse gesprekken, hun gevoelens zijn belangrijker dan die van jou. Als je iets aankaart, word je vaak afgekapt of voel je je egoïstisch omdat je aandacht voor jezelf vraagt.
3. Je voelt je verantwoordelijk voor hun geluk of problemen
Een narcist kan je vaak het gevoel geven dat jij verantwoordelijk bent voor hun geluk of problemen. Dit noemen ze gaslighting: ze verdraaien de feiten, waardoor je je eigen herinneringen of emoties in twijfel trekt. Je vraagt je steeds vaker af of jij degene bent die fout zit.
4. Je voelt je niet gehoord
Als je iets moeilijks doormaakt, lijkt het alsof ze niet echt met je meeleven. Ze kunnen doen alsof, maar het voelt vaak oppervlakkig of alsof ze snel weer over zichzelf beginnen. Het is haast alsof ze je niet zien.
5. Je voelt je alsof je in een achtbaan zit
De relatie gaat op en neer. Er zijn intense momenten van liefde en aandacht, gevolgd door periodes van afstandelijkheid, kritiek of zelfs kilte. Deze cyclus kan verslavend aanvoelen, omdat je blijft hopen dat het goede terugkomt.
6. Je loopt op eieren
Je bent vaak bezig met wat je zegt of doet, uit angst voor hun reactie. Je probeert ruzies te vermijden en past je constant aan om de sfeer goed te houden. Het voelt alsof je nooit helemaal ontspannen kunt zijn.
7. Je krijgt weinig ruimte voor jezelf
Ze willen vaak weten wat je doet, met wie je bent, of controleren op subtiele manieren je vrijheid. Tegelijkertijd kunnen ze je beschuldigen van afstandelijkheid als je wel ruimte voor jezelf probeert te nemen.
8. Je bent altijd de schuldige
Als er problemen zijn in de relatie, ligt het bijna nooit aan hen. Ze geven jou of anderen de schuld, maar nemen zelden verantwoordelijkheid voor hun eigen gedrag. Excuses klinken oprecht, maar er verandert vaak niets.
Heb je trouwens mijn gratis rapport al gezien waarin je 31 kant-en-klare berichtjes krijgt om definitief die foute of narcistische man voor je te winnen? Ontdek deze 31 berichtjes en 'de 3 schakels in het brein van narcistische mannen' hier: Download de 31 berichtjes en 3 schakels
Welke fasen doorloop je in een narcistische relatie?
Een narcistische relatie doorloopt vaak een voorspelbaar patroon van fasen. Het lijkt misschien alsof je in een unieke, intense relatie zit, maar narcistische relaties hebben vaak een herkenbare cyclus. Hier zijn de belangrijkste fasen:
1. Idealisatie: Het begint als een sprookje
In deze fase lijkt alles perfect. De narcist zet jou op een voetstuk en geeft je het gevoel dat je speciaal, uniek en onweerstaanbaar bent. Ze overladen je met aandacht, complimenten en liefde (soms wordt dit ook wel “love bombing” genoemd). Je voelt je gezien en gewaardeerd op een manier die bijna te mooi is om waar te zijn – en dat is het vaak ook.
Hoe het voelt:
“Wow, deze persoon begrijpt me helemaal. Dit is wat ik altijd al wilde.”
2. Devaluatie: De sluier valt
Langzaam begint de narcist kritiek te geven, je onzeker te maken of je tekortkomingen te benadrukken. De momenten van liefde en aandacht worden steeds minder, en je merkt dat je harder je best moet doen om die positieve kant van hen terug te zien. Dit kan gepaard gaan met manipulatie, zoals gaslighting (je aan jezelf laten twijfelen) en schuldgevoelens inprenten.
Hoe het voelt:
“Wat doe ik fout? Waarom lijkt het alsof ik niet meer goed genoeg ben?”
3. Afwijzing: Je wordt aan de kant gezet
In deze fase kan de narcist je emotioneel, fysiek of zelfs letterlijk verlaten. Ze trekken zich terug of verbreken het contact, soms op een harde en kille manier. Het voelt alsof je ineens niet meer belangrijk bent. Dit kan ook gebeuren door subtiele afwijzing, waarbij ze emotioneel afstandelijk worden of je gewoon negeren.
Hoe het voelt:
“Ik begrijp niet wat er is gebeurd. Hoe kan iemand me zo behandelen?”
4. Terugval of ‘hoovering’: Ze proberen je terug te trekken
Soms begint de cyclus opnieuw. De narcist kan contact zoeken, excuses maken of beloven te veranderen. Ze weten precies wat ze moeten zeggen om je weer hoop te geven. Dit noemen we ook wel ‘hoovering’, omdat ze je als een stofzuiger weer naar zich toe proberen te trekken.
Hoe het voelt:
“Misschien wordt het nu anders. Misschien hebben ze écht spijt.”
Wat zijn de gevolgen van een narcistische relatie?
De gevolgen van een narcistische relatie kunnen diepgaand zijn, vooral omdat deze relaties vaak veel van je energie en emotionele kracht vragen. Het gaat verder dan alleen verdriet of teleurstelling; het kan een blijvende impact hebben op hoe je jezelf en je relaties met anderen ziet. Hier zijn de belangrijkste gevolgen:
1. Je verliest je zelfvertrouwen
In een narcistische relatie word je vaak bekritiseerd of gemanipuleerd, waardoor je aan jezelf gaat twijfelen. Je kunt het gevoel krijgen dat je nooit genoeg bent of dat alles wat er misgaat jouw schuld is. Dit kan je zelfvertrouwen ernstig aantasten, zelfs lang nadat de relatie voorbij is.
2. Je raakt emotioneel uitgeput
De constante ups en downs in de relatie – van momenten van liefde en aandacht tot kritiek en afstand – kunnen je emotioneel uitputten. Je voelt je vaak leeg of overweldigd, omdat je zoveel energie steekt in het proberen ‘goed genoeg’ te zijn of de relatie te redden.
3. Je verliest jezelf
Veel mensen in een narcistische relatie passen zich steeds aan om de narcist tevreden te houden. Hierdoor kun je het gevoel krijgen dat je jezelf niet meer herkent. Je doet misschien dingen die niet bij je passen, alleen om conflicten te vermijden.
4. Je ervaart stress en angst
De onzekerheid en spanning in de relatie kunnen leiden tot chronische stress of angst. Het gevoel dat je constant op eieren loopt, kan zelfs fysieke klachten veroorzaken, zoals slaapproblemen, hoofdpijn of vermoeidheid.
5. Je vertrouwen in anderen raakt beschadigd
Na een narcistische relatie is het vaak lastig om anderen volledig te vertrouwen. Omdat je zoveel manipulatie en gaslighting hebt meegemaakt, kun je gaan twijfelen aan de intenties van anderen, zelfs als die goed zijn.
6. Je voelt je meer eenzaam
In een narcistische relatie word je vaak geïsoleerd, of je voelt je onbegrepen omdat de narcist niet echt met je emoties meeleeft. Dit kan een diepe eenzaamheid veroorzaken, zelfs als je omringd bent door mensen.
7. Je schat jezelf niet hoog in
Na een narcistische relatie is het vaak lastig om weer op jezelf te vertrouwen of te geloven dat je sterker bent dan je denkt.
Hoe kun je jezelf beschermen of uit een narcistische relatie komen?
Uit een narcistische relatie komen of jezelf beschermen tegen een narcist kan uitdagend zijn, vooral omdat het vaak voelt alsof je vastzit in een web van manipulatie en schuldgevoelens. Maar het is mogelijk! Hier zijn een aantal praktische, eenvoudige stappen om jezelf te beschermen en de situatie te doorbreken:
1. Erken wat er aan de hand is
Het eerste en belangrijkste is dat je erkent dat je in een destructieve relatie zit. Het kan moeilijk zijn om te accepteren, maar herken de patronen: het draait niet om jou, maar om de controle en macht van de narcist.
Hoe begin je?
- Lees over narcisme en herken de dynamieken in je eigen relatie.
- Praat met iemand die je vertrouwt, zodat je niet alleen met je twijfels blijft zitten.
2. Stel grenzen (en houd je eraan)
Narcisten houden niet van grenzen, maar die zijn essentieel om jezelf te beschermen. Dat betekent dat je duidelijk aangeeft wat je wel en niet accepteert – en daar niet van afwijkt.
Hoe werkt dat?
- Zeg bijvoorbeeld: “Ik accepteer geen kritiek op mijn keuzes” of “Ik wil niet dat je me manipuleert door me schuldig te laten voelen.”
- Wees voorbereid dat ze je grenzen proberen te negeren. Blijf sterk.
3. Vermijd discussie en manipulatie
Een narcist kan goed draaien en verdraaien. Ze halen oude problemen erbij, maken je onzeker of draaien alles om zodat jij de schuld krijgt. Probeer hier niet in mee te gaan.
Wat kun je doen?
- Houd gesprekken kort en feitelijk. Ga niet in op hun pogingen om drama te creëren.
- Als het te ver gaat, zeg je: “Ik ben klaar met dit gesprek” en loop weg.
4. Zoek steun buiten de relatie
Een narcist kan je isoleren van vrienden en familie. Het is belangrijk om weer connecties op te bouwen met mensen die je steunen en om hulp te vragen als je die nodig hebt.
Hoe begin je?
- Praat met een vertrouwde vriend, familielid of een therapeut.
- Sluit je aan bij een steungroep als je je alleen voelt. Het delen van ervaringen kan veel verlichting geven.
5. Maak een plan om los te komen
Als je besluit de relatie te beëindigen, maak dan een concreet plan. Narcisten kunnen proberen je tegen te houden door je schuldgevoelens aan te praten of je te beloven dat ze zullen veranderen.
Hoe doe je dat?
- Denk na over praktische zaken zoals wonen, financiën en veiligheid.
- Laat de narcist niet weten wat je van plan bent totdat je een veilige uitweg hebt.
- Houd het kort en duidelijk als je het uitmaakt. Ga niet in discussie.
6. Geef jezelf tijd om te herstellen
Na een narcistische relatie kan het voelen alsof je jezelf kwijt bent. Dat is normaal, en herstellen kost tijd. Wees geduldig en zacht voor jezelf.
Wat helpt?
- Focus op zelfzorg: sporten, gezond eten, meditatie of hobby’s die je blij maken.
- Werk aan je zelfvertrouwen door dingen te doen waar je trots op bent.
- Overweeg professionele hulp om emotionele schade te verwerken.
7. Blijf alert op hoovering
Narcisten komen vaak terug om je opnieuw in hun web te trekken. Ze beloven te veranderen, doen alsof ze spijt hebben of proberen je emotioneel te raken.
Hoe blijf je sterk?
- Negeer contact (blokkeer telefoonnummers/sociale media).
- Herinner jezelf eraan waarom je bent weggegaan en wat er echt is gebeurd.
- Besef dat hun beloftes meestal niet echt zijn.
Je kunt hier doorheen komen. Het belangrijkste is dat je jezelf op de eerste plaats zet en beseft dat je recht hebt op een relatie waarin je gerespecteerd en geliefd wordt. Je verdient beter!
Wat kun je leren van een relatie met een narcist?
1. Je leert je grenzen herkennen (en bewaken)
In een narcistische relatie worden je grenzen vaak overschreden. Door deze ervaring ontdek je hoe belangrijk het is om duidelijk te weten wat je wel en niet accepteert in een relatie – en om die grenzen te bewaken.
Wat je hieruit meeneemt:
“Ik heb geleerd dat mijn gevoelens en behoeften belangrijk zijn. Ik mag ‘nee’ zeggen zonder me schuldig te voelen.”
2. Je begrijpt wat gezonde liefde wél is
Een narcistische relatie laat zien wat liefde níet is: manipulatie, controle en ongelijkheid. Het kan je helpen om bewuster te zijn van wat je echt nodig hebt in een relatie, zoals respect, wederkerigheid en oprechte verbinding.
Wat je hieruit meeneemt:
“Liefde gaat niet over mezelf verliezen om de ander gelukkig te maken. Het moet gelijkwaardig voelen.”
3. Je groeit in zelfbewustzijn
Een relatie met een narcist dwingt je vaak om diep naar jezelf te kijken: Waarom bleef ik? Wat voelde ik? Wat wil ik anders in de toekomst? Deze reflectie maakt je sterker en helpt je jezelf beter te begrijpen.
Wat je hieruit meeneemt:
“Ik snap nu beter wie ik ben en wat ik nodig heb om gelukkig te zijn.”
4. Je leert je eigen kracht kennen
Het loskomen van een narcist en het verwerken van de relatie vraagt enorm veel kracht en moed. Als je deze ervaring hebt doorstaan, weet je dat je sterker bent dan je dacht.
Wat je hieruit meeneemt:
“Ik heb het overleefd en dat betekent dat ik sterker ben dan ik dacht. Ik kan moeilijke dingen aan.”
5. Je waardeert gezonde relaties meer
Na een relatie met een narcist kun je gezonde, liefdevolle relaties meer waarderen. Je herkent het verschil en weet wat echte steun en begrip betekenen.
Wat je hieruit meeneemt:
“Ik zie nu hoe belangrijk respect en wederzijds vertrouwen zijn in elke relatie.”
6. Je groeit als persoon
Hoewel het misschien niet zo voelt tijdens of vlak na de relatie, kun je op de lange termijn persoonlijke groei ervaren. Je leert jezelf opnieuw opbouwen, je zelfvertrouwen terug te winnen en bewuster keuzes te maken.
Wat je hieruit meeneemt:
“Deze ervaring heeft me sterker, wijzer en onafhankelijker gemaakt.”
7. Je weet dat je het waard bent
Een narcistische relatie kan je eigenwaarde aantasten, maar herstellen laat je zien dat je wél belangrijk bent. Je verdient liefde, respect en steun – en dat begint bij jezelf.
Wat je hieruit meeneemt:
“Ik verdien een leven en een relatie waarin ik echt gelukkig kan zijn.”
Hoewel het misschien een moeilijke les is geweest, kan een narcistische relatie uiteindelijk een keerpunt in je leven zijn. Het helpt je te ontdekken wat je écht nodig hebt en hoe je beter voor jezelf kunt zorgen. Dat maakt je klaar voor een toekomst waarin je sterker, bewuster en gelukkiger bent.
Bij dit laatste wil ik je graag helpen, zodat je durft weg te lopen van de verkeerde mannen en je durft toe te wijden aan de goede mannen.
In mijn gratis e-book leg ik je uit hoe je kunt werken aan je waardebesef. Zodat je de relatie krijgt die je verdient.
Druk op de grote knop hieronder en je krijgt ‘m direct in je inbox.
› Ja, stuur me 'de 3 schakels in zijn mannenbrein' nu gratis!
Oh, en vergeet hieronder je gratis download niet ;)
Liefs,
Mathijs Dingjan
Schrijf een reactie