Door Mathijs Dingjan op 
Verlatingsangst is beslist geen pretje.
Twijfel je of je zelf verlatingsangst hebt? Of wil je gewoon beter begrijpen hoe verlatingsangst werkt bij volwassenen? Zoek dan niet langer!
In dit artikel lees je namelijk:
- Hoe verlatingsangst het best gezien kan worden als een bange baby aap in je hoofd
- De 8 wetenschappelijke symptomen van verlatingsangst bij volwassenen
- Wat de ongelukkige cyclus van verlatingsangst is (en de énige manier om eruit te komen)
- 7 tips om met verlatingsangst om te gaan
- En nog veel meer…
Heb je trouwens mijn gratis rapport al gezien waarin je De 3 schakels om bindingsangst en verlatingsangst op te lossen geef? Daarmee ontdek je exact hoe je in 3 stappen bindingsangst en verlatingsangst oplost zodat je eindelijk vooruit kunt. Download de 3 schakels nu
Maar bekijk voordat we beginnen deze video eens, waar ik je een introducerende uitleg geef:
Wil je vooral weten waar verlatingsangst vandaan komt?
Lees dan dit artikel: verlatingsangst en bindingsangst. Deze legt de psychologische ontwikkeling ervan uitgebreid uit.
Voldoet een beknopte uitleg ook?
Lees dan snel verder…
Snelcursus: waar komt verlatingsangst vandaan?
Als baby heb je een hoop nodig van je ouders.
Niet alleen eten, schone luiers en je favoriete speen. Ook liefde en emotionele steun. Zo wil je als baby getroost worden wanneer je verdrietig bent, of gerustgesteld worden wanneer je bang bent.
Kun je als kind niet altijd rekenen op emotionele steun van je ouders?
Dan eindig je gegarandeerd als rapper.
Grapje, maar wel leidt dat tot een hoop ellende.
Neem bijvoorbeeld een kind van een moeder met borderline. Deze moeder is heel inconsequent in haar gedrag naar het kind. Het ene moment kan ze enorm lief zijn voor haar kind, om het vervolgens weer te negeren.
Vraag je nu eens af wat er gebeurt in het hoofd van zo’n kind.
Zou het de volgende overtuiging ontwikkelen?
“Mijn moeder is ook maar een mens. Waarschijnlijk heeft ze door haar jeugd of stoornis moeite met het geven van onvoorwaardelijke liefde”
Helaas niet. Eerder krijgt het de overtuiging dat het liefde moet verdienen. Dat verklaart immers waarom mama er soms wel voor het kind is en soms niet.
Lees dit wikipedia artikel als je meer wilt weten over kinderen die inconsequent emotionele steun kregen.
Dan gaan we nu verder met wat een kind gaat doen om liefde te ‘verdienen’. Daarvoor krijgt het hulp van een figuur in zijn hoofd wat het zijn hele leven als volwassene meeneemt…
En nu komt de aap uit de mouw
Maak kennis met de bange baby aap.
De bange baby aap is een metafoor. Het staat voor het gedragsmechanisme in het hoofd van de persoon met verlatingsangst. De tactiek van de bange baby aap is simpel:
- Zoveel mogelijk goedkeuring zoeken bij mensen waaraan het gehecht is.
- Zich zoveel mogelijk vastklampen aan mensen waaraan het gehecht is.
- Volledig in paniek raken wanneer het dreigt verlaten te worden.
De bange baby aap komt in het leven wanneer het kind mentale bescherming nodig heeft tegen het inconsequente gedrag van zijn moeder.
Wordt het kind vervolgens volwassen? Dan blijft de bange baby aap in zijn hoofd rond klauteren. Altijd klaar om liefde af te dwingen van mensen waaraan hij gehecht is.
Zijn doodsangst is namelijk om verlaten te worden door deze mensen…
Voordat ik vertel hoe je verlatingsangst herkent, nog één belangrijk punt:
Een klein beetje verlatingsangst is normaal
Geloof me, echt iedereen is weleens bang verlaten te worden. Lichte verlatingsangst is een beetje hetzelfde als lichte jaloezie; in lichte vorm zijn ze gezond. Ze laten namelijk zien dat je de ander belangrijk vindt.
Echte verlatingsangst gaat dus om extreme angst. Denk aan niet je huis uit durven zonder je partner, in paniek raken wanneer je alleen bent of nachtmerries hebben waarin je verlaten wordt.
Hoe weet je nou of je écht verlatingsangst hebt?
Door snel de volgende symptomen te checken.
Heeft je partner last van verlatingsangst? Bekijk dan eens dit artikel:
Verlatingsangst oplossen bij partner: Zó doe je dat (10 Tips)
De verlatingsangst test + dé 8 wetenschappelijke symptomen.
Verlatingsangst is een door psychologen erkende stoornis.
Dat betekent dat heel veel slimme mensen er heel lang over hebben lopen kibbelen, maar ook dat er nu dus duidelijke criteria voor zijn.
Deze staan in de DSM-5. Dat is een handboek voor psychologen waar alle stoornissen en hun symptomen in staan.
Dit zijn dus de acht wetenschappelijke symptomen van verlatingsangst bij volwassenen. Om de definitieve stempel te krijgen moet je er aan tenminste drie voldoen.
- Je raakt in paniek wanneer je alleen of niet in de buurt bent van mensen waaraan je gehecht bent. Deze paniek kan al ontstaan wanneer je dreigt alleen te zijn.
- Je maakt je regelmatig zorgen dat mensen waaraan je gehecht bent iets overkomt. Denk bijvoorbeeld aan ernstige ziektes of een auto-ongeluk.
- Je maakt je regelmatig zorgen dat jou iets overkomt waardoor je gescheiden raakt van mensen waaraan je gehecht bent. Bijvoorbeeld door ziekte of verdwalen.
- Niet je huis willen verlaten omdat je dan gescheiden wordt van mensen waaraan je gehecht bent.
- Je bent bang om alleen te zijn, vooral zonder bekenden.
- Je wilt niet op andere plekken dan thuis slapen.
- Je hebt nachtmerries waarin je verlaten wordt.
- Je krijgt lichamelijke klachten wanneer je wordt verlaten. Denk bijvoorbeeld aan zweten, een opgezwollen keel of duizelig worden.
Verder is bij volwassenen belangrijk dat deze symptomen al 6 maanden spelen. Ook mogen ze niet worden veroorzaakt door een andere stoornis.
Heb je dus echt verlatingsangst? Denk daar dan zeker niet te licht over. Ga er mee aan de slag. Verlatingsangst is namelijk gelukkig iets waar wel wat aan gedaan kan worden.
Voor ik je daar tips over geef, wil ik nog even kort de cyclus van verlatingsangst uitleggen. Het klinkt misschien hard, maar wanneer je niks met je verlatingsangst doet, is de kans groot dat dit er juist voor zorgt dat je verlaten wordt…
De cyclus van verlatingsangst.
Ik kan zelf altijd wel lachen om leuke grapjes. Zo kwam ik laatst zo’n typische mannenhumor video tegen waar iemand een nep-spin op de grond legt, en met een touwtje aan een willekeurige voorbijganger vast haakt. En natuurlijk, zodra deze de spin ziet, beginnen ze te rennen alsof hun leven ervan afhangt. Ik weet het, mannenhumor ;).
Je zou het niet verwachten. Maar de mensen uit zo’n video lijken veel op mensen met verlatingsangst.
Omdat ze bang zijn voor spinnen rennen ze keihard weg. Ze weten alleen niet dat de spin met een touwtje aan hen vast zit. Hierdoor lijkt het dus alsof de spin achter hen aanrent, waardoor hun paniek alleen maar toeneemt.
Hetzelfde geldt voor verlatingsangst.
De bange baby aap is doodsbang verlaten te worden. Daarom is deze extreem controlerend, claimerig en ziet in het minste al rode vlaggen dat het verlaten wordt.
Juist dit controlerende gedrag zorgt ervoor dat anderen afstand nemen. Het gedrag van mensen met verlatingsangst is voor hen namelijk al snel benauwend.
Zo wordt de paniek van de aap nóg groter. Waardoor het anderen alleen maar krampachtiger probeert vast te grijpen.
Dit kan natuurlijk nooit lang doorgaan.
Vroeg of laat wordt de persoon met verlatingsangst dan afgewezen.
Het gevolg?
De aap denkt dat hij gelijk had. Zijn overtuiging wordt weer bevestigd: mensen waar je van houdt verlaten je op den duur. Dus wat neemt de aap zich voor? Om de volgende keer nóg meer zijn best te doen niet verlaten te worden.
Ik gun iedereen een gelukkig liefdesleven. Daarom run ik deze blog en schrijf ik dit artikel. Ik vertel dus over deze cyclus omdat ik je wil laten zien dat die no-way leidt tot een gelukkige relatie.
Gelukkig kun je uit deze cyclus springen.
Daarom is het nu tijd om de lippen van de bange baby aap dicht te plakken met superlijm.
Tip #1: Stop met boos zijn op jezelf
Je bent geen bitch.
Je bent ook geen jaloerse trut of claimerig kreng.
Stop daarom alsjeblieft met boos zijn op jezelf. Ik hoor regelmatig van vrouwen dat ze het zichzelf zo kwalijk nemen overdreven bang te zijn om verlaten te worden.
Ze snappen vaak zelf ook wel dat hun gedrag soms overdreven en irrationeel is. Ze hebben alleen het gevoel dat ze er op dat moment niks aan kunnen doen.
En dat is precies waarin ze gelijk hebben:
in zekere zin kan je er ook niks aan doen.
Verlatingsangst is immers een serieuze psychologische stoornis. Het is deze stoornis die zorgt voor je extreme angst. En de extreme angst zorgt ervoor dat je soms iets doet terwijl je weet dat het niet handig is.
Vergelijk het met bijvoorbeeld depressie. Zou jij tegen een depressief iemand zeggen dat ’t zijn eigen schuld is en dat ie maar gewoon vrolijker moet zijn.
Nee natuurlijk niet.
Zeg dat daarom ook niet op dezelfde manier tegen jezelf 😊
Focus je op hoeveel je van jezelf houdt, niet op hoeveel hij van je houdt.
Heb je dit goed in je oren geknoopt?
Ja?
Geweldig.
Dan ga ik nu weer wat vertellen over de bange aap…
Eigenwaarde vergroten: van onzeker naar zelfverzekerd in 7 tips
Tip #2: Leer de bange baby aap herkennen:
Ken je het begrip hangry?
Volgens Urban Dictionairy is het de samenvoeging van hungry en angry. De definitie luidt:
Boos of extreem geïrriteerd reageren omdat je honger hebt.
Honger kan er voor zorgen dat we veranderen van de liefste partner ooit in gemene wezentjes, die bijna als een dier gaan grommen wanneer de ander alleen maar aardig tegen ons probeert te zijn.
Herken je jezelf in bovenstaand plaatje? Maak je geen zorgen. Het is de honger die je overneemt, niet de echte jij.
Hetzelfde geldt voor alles was de bange baby aap in je hoofd schreeuwt.
Staat je vriend op een borrel kort even met een andere vrouw te praten? Snap dan dat alle paniekgedachtes in je hoofd niet zozeer van jou zijn, maar van de baby aap.
Wat je ook moet weten is:
de aap liegt.
Dus tijd om zijn slinkse trucjes te leren kennen…
Mochten er nu wel echte kinken in jullie relatie zitten, dan raad ik je aan dit artikel even door te nemen:
Dé 11 relatie tips om je relatie te repareren en weer liefdevol maken
Tip #3: De bange baby aap en zijn vergrootglas
Ik ga het weer even over spinnen hebben.
Namelijk over een super interessant experiment met spinnen.
Voor de lezers met een spinnenfobie: sorry! Ik had ook liever dat ze dit experiment met puppy’s of konijntjes deden. Toch ben ik bang dat de onderzoekers dan niet hun punt hadden kunnen maken ;).
Het experiment was vrij simpel.
Ze lieten proefpersonen een spin zien. Vervolgens vroegen ze hoe groot de spin was.
Wat was nou het zo bijzondere resultaat?
Dat hoe banger mensen voor spinnen waren, hoe groter ze de spin inschatten.
Nu ligt dit misschien vrij voor de hand. Maar toch vertelt het iets enorm belangrijks over hoe angst in ons hoofd werkt.
Namelijk dat onze angst onze realiteit beïnvloedt. We denken oprecht dat dingen waar we bang voor zijn veel groter zijn dan ze in werkelijkheid zijn.
De bange baby aap is hierin hetzelfde. Hij heeft namelijk altijd een vergrootglas bij zich.
Doet je vriend vervolgens iets wat eigenlijk totaal onbenullig is? Bijvoorbeeld kort antwoord geven omdat hij oprecht afgeleid is, of de serveerster in het restaurant vriendelijk bedanken?
Dan staat de aap klaar om hier een veel groter drama van te maken dan het daadwerkelijk is.
Onthoud dus dit:
Verlatingsangst maakt onbewust de kleinste hints een veel groter iets dan ze in werkelijkheid zijn.
Om het jou en je vriend makkelijker te maken, is de volgende tip ook essentieel.
Vertrouwen terugwinnen van je partner in een relatie? 21 Helende tips
Tip #4: Hoe je over je verlatingsangst moet praten
Je begrijpt nu dat verlatingsangst ervoor zorgt dat je soms dingen doet terwijl je eigenlijk weet dat het niet handig is.
Je relaties worden een stuk makkelijker wanneer anderen dat ook begrijpen.
Vooral wanneer het gaat om je vriend, of een leuke man waar je sinds kort mee date.
Praat er daarom met anderen over. Help hen jou te begrijpen. Zeg bijvoorbeeld iets als:
“Hey, er is iets wat je van me moet weten. Ik heb verlatingsangst. Dat betekent dat ik soms enorm extreem kan reageren wanneer ik denk dat je me verlaat. Dit kan voor jou soms totaal overdreven en onverwachts overkomen, maar weet dat ik eraan werk en waar het vandaan komt.”
Waarom is dit zo belangrijk?
Omdat iemand zo jouw gedrag kan aanzien voor wat het is: een uiting van je verlatingsangst.
Op die manier voorkom je dat hij je ziet als raar-jaloers-psycho-mens.
Dat ben je immers ook niet.
Met open communicatie kom je een heel eind. Leer hier alle voordelen voor je relaties:
Communicatie tussen man en vrouw: 12 Belangrijke inzichten
Tip #5: Schakel professionele hulp in
Van alle tips die ik geef is deze het belangrijkste. Heb je namelijk echt verlatingsangst?
Zoek dan hulp bij een professional. Verlatingsangst bij volwassenen staat niet voor niets in de DSM-5. Het is iets wat je serieus moet nemen.
Schaam je hier dus niet voor. Het is niet raar om de hulp van een professional te zoeken wanneer je echt leidt aan een stoornis.
Besef ook waarvoor je hulp zoekt. Zoals eerder gezegd valt verlatingsangst vrij goed te behandelen. Het kost misschien even moeite of voelt oncomfortabel om op bezoek bij de huisarts te gaan en te zeggen dat je misschien verlatingsangst hebt.
Maar wat je hebt te winnen is een gelukkig liefdesleven.
Tip #6: De enige manier om écht je angst te overwinnen
De aap herkennen is niet genoeg.
Neem bijvoorbeeld mensen met vliegangst. Je zou hen kunnen vertellen dat hun angst irrationeel is. Dat de kans op een vliegtuigongeluk kleiner is dan het winnen van de loterij. Los je zo ook hun angst op?
Nee. Helaas. Angst onderhandelt niet met logica.
Om een angst écht te overwinnen, is er eigenlijk maar één strategie waarvan wetenschappelijk bewezen is dat het helpt.
Dat is continue licht opbouwende blootstelling.
Hoe passen we dit toe bij verlatingsangst?
Door continue jezelf in kleine stapjes bloot te stellen aan alleen zijn.
Ga dus niet meteen in je eentje drie maanden backpacken. De kans is dan groot dat je alleen maar zo erg in paniek raakt dat je half getraumatiseerd terug bij af bent.
Begin juist licht, maak afspraken met je partner en bouw het rustig op.
Wederom kan een psycholoog je hier goed bij helpen.
Tot slot zijn er nog een paar tips die je in je leven kan verwerken. Deze lossen de verlatingsangst niet per se op, maar verlichten de angst wel.
Tip #7: Maak het de aap niet gemakkelijk
Er is nog iets wat je van de bange baby aap moet weten.
Het is dit:
de bange baby aap is het luidruchtigst bij mensen met een mentaal chaotisch leven.
Door een ‘gezond mentaal’ leven te leiden, krijg je de aap stiller.
“Eh Mathijs, wat is nou in hemelsnaam ‘mentaal gezond’?”
Geen zorgen lieve lezeres… Hier heeft de wetenschap een lang en uitgebreid antwoord op.
Note: Zie deze tips meer als aanvulling op het tegengaan van verlatingsangst. Niet als vervanging voor het daadwerkelijk behandelen ervan.
Hier komen ze:
Ga sporten
Sporten geeft je niet alleen een gezond (en geweldig mooi) lijf. Het is namelijk ook enorm goed voor je hersenen. Zo maak je na 35 minuten hardlopen al meer serotonine aan, een stofje wat je gelukkig maakt. Direct onderzoek naar de invloed van bewegen op verlatingsangst is er nog niet gedaan. Maar wel is bewezen dat sporten een goed effect heeft op angststoornissen in het algemeen.
Gezond eten
Ook wat je eet heeft invloed op hoe je je voelt. Weer is er niet per se onderzoek over het effect van voedsel op verlatingsangst. Maar wel is er tal van onderzoek wat het effect van voedsel laat zien op angststoornissen in het algemeen.
Oh ja, hier heb je het onderzoek waarvan je altijd al hebt gewild dat het er was: Dit onderzoek toont aan dat pure chocola stress vermindert. De onderzoekers vermoeden dat het ook helpt tegen angststoornissen.
Mindfulness / meditatie
“Oooh! Matthijs heeft het over mindfulness! Hij is zeker zo’n zweef-persoon die zegt dat meditatie alle problemen oplost en dat ik vervolgens zeker ook speciale kristallen onder m’n kussen moet leggen om van verlatingsangst af te komen.”
Nee hoor, geen zorgen.
Al mijn advies is gebaseerd op een combinatie van wetenschappelijk onderzoek en praktijkervaring. Mocht dat af en toe leiden tot tips die op veel weerstand stuiten, dan geef ik ze nog steeds graag.
Daarom wil ik het over dit onderzoek hebben.
Het toont een positief en significant effect aan van een professionele mindfulness-therapie op kinderen en adolescenten met o.a. verlatingsangst.
De reden dat meditatie en mindfulness kunnen helpen is als volgt:
beiden leren je anders naar je eigen gedachten te kijken. Namelijk objectiever en meer van een afstand.
Je weet al dat de bange baby aap graag doet alsof zijn geschreeuw jouw gedachtes zijn. Dit is natuurlijk niet waar. Meditatie helpt je precies in het herkennen van de aap zijn geschreeuw, en om daar vervolgens afstand van te nemen.
Laat die aap dus maar lekker schreeuwen.
Jij hebt hem niet meer nodig!
Oh en trouwens… ik heb nog iets speciaals voor je.
14 Eenvoudige tips om direct je uitstraling te verbeteren
Gebruik dit en maak hem verliefd!
Je hoort me dit hele artikel praten over aapjes die in hoofden rondspoken.
Ik wil je nu iets vertellen over iets heel belangrijks…
Namelijk de 3 schakels in een man zijn hoofd, waarmee je hem hopeloos verliefd weet te maken.
“3 schakels Mathijs? In zijn hoofd? Dus ik moet een moersleutel mee brengen op mijn dates…”
Je moersleutel kun je thuislaten lieve lezeres. Een man heeft natuurlijk niet letterlijk 3 schakels in zijn hoofd. Het is immers geen robot.
Tenzij je misschien de Terminator aan het versieren bent…
Die 3 schakels staan symbool voor het proces waarmee je een man verliefd op je kunt maken.
Bij MannenBrein willen we dat jij zoveel mogelijk tijd spendeert in een gelukkige relatie.
Daarom stuur ik dit rapport gratis en voor niets naar je toe.
“Moet ik daar nog iets voor doen Mathijs?”
Je hoeft alleen maar je email adres in te vullen hier beneden.
Dan zie ik je in het gratis rapport.
› Ja, stuur me 'de 3 schakels in zijn mannenbrein' nu gratis!
Oh, en vergeet hieronder je gratis download niet ;)
Liefs,
Mathijs Dingjan
Schrijf een reactie