Door Mathijs Dingjan op 
Voel je in een relatie niet meer wat je wilt en stel jij je pleasend op?
Worstel je met je emoties?
Zet jij jezelf volledig aan de kant, zodat je partner alle ruimte krijgt?
Misschien heb je last van codependentie.
In dit artikel leer je:
- Wat codependentie is en hoe je het herkent.
- De #1 oplossing om hier vanaf te komen.
- Waarom je niet moet stoppen met het zoeken naar een geschikte partner.
- Wanneer het tijd is om hulp te zoeken. (En wanneer je deze vindt.)
- …en nog veel meer.
Heb je trouwens mijn gratis rapport al gezien waarin je De 3 schakels om bindingsangst en verlatingsangst op te lossen geef? Daarmee ontdek je exact hoe je in 3 stappen bindingsangst en verlatingsangst oplost zodat je eindelijk vooruit kunt. Download de 3 schakels nu
Na het lezen van dit artikel weet je precies wat je moet doen om je codependentie te doorbreken en een gelukkig leven te leiden.
Tip 1: Herken codependentie symptomen
Er zijn diverse manieren om codependentie te omschrijven.
Relationeel. Je cijfert jezelf weg. Je negeert je eigen behoeftes en focust op de behoeftes van je partner. En je partner komt altijd op de eerste plaats.
Fragmentatie. Alles waarvan je denkt dat je partner het niet accepteert, laat je niet meer zien. Emoties, behoeftes of gedachtes waarvan je denkt dat hij ze niet leuk vindt, laat je weg.
Trance. Je komt in een haast gehypnotiseerde toestand, waarin jij je niet meer bewust bent van wat je voelt. Je bent het contact met je emoties kwijt. Dit is een overlevingsmechanisme om te blijven functioneren.
Te meegaand. Ook als je partner slechte dingen doet, blijf je hem steunen. Je bent niet boos op hem. In plaats daarvan vergeef je hem en praat je zijn gedrag goed.
Faciliterend. Je vervult behoeftes waarvan je weet dat ze ongezond zijn en waar je het eigenlijk niet mee eens bent. Bijvoorbeeld: Als je partner alcoholist is, breng je hem een biertje. Of als hij zich afhankelijk opstelt, blijf jij voor hem zorgen. (Uit angst dat hij zichzelf iets aandoet.)
Zorgzaamheid. Je richt je continu op hem. De aandacht voor jezelf is er niet. Daardoor voel jij je emotioneel steeds rotter. Terwijl je juist veel identiteit verleent uit je zorgende rol.
Afhankelijkheid. Je vindt het steeds moeilijker om beslissingen te nemen. Je vraagt hem om keuzes voor je te maken. Of je merkt dat je steeds minder initiatief neemt.
Beschermend. Vaak ontstaat codependentie uit angst voor de partner. “Als ik XYZ niet doe, gaat hij bij me weg / slaat hij me / wijst hij me af.” Deze angst is vaak terecht, maar niet altijd. Het gaat eerder om een fobie voor de eigen behoeftes en gevoelens, waardoor je deze verdringt.
Klachten van hoge stress. Veel vrouwen weten niet dat ze codependent zijn, totdat ze een burn-out krijgen. Ze krijgen fysieke klachten, paniekaanvallen, of andere symptomen die te maken hebben met spanning. Soms schieten mensen in een depressie.
Een nare voorgeschiedenis. Je bent opgegroeid in een huishouden waarin er onvoldoende aandacht was voor jouw behoeftes. Of één van je verzorgers was gemeen en koud tegen je. Of je had een langdurige relatie met een narcist, of een ander type foute man.
Gevoeligheid voor narcisten. Zij voelen het haarfijn aan wanneer iemand gevoelig is voor manipulatie. Je voelt je vaak aangetrokken tot mannen die je niet goed behandelen of zelfs onderdrukken.
Nu je een beeld hebt van codependentie, wil ik je ook vertellen wat het niet is.
Codependentie is geen psychische ziekte. Het is niet erkend door wetenschappers of psychiaters. Het vertoont wel overeenkomsten met “afhankelijke persoonlijkheidsstoornis.”
Codependentie is geen doodvonnis. Je kunt leren de patronen te herkennen en hier op een liefdevolle manier mee omgaan zodat je ze kunt doorbreken. Daardoor verliezen ze hun invloed en is het makkelijker om te genieten van je relaties.
Codependentie is geen ziekte. Je kunt “codependentie” wel gebruiken om de bovenstaande patronen te beschrijven. Pas op als iemand je wijsmaakt dat er iets fundamenteels ‘mis’ is met jou. Mogelijk probeert deze persoon je te manipuleren.
Codependentie is niet jouw schuld. Het is een natuurlijk patroon wat ontstaat onder enorme druk, meestal tijdens disfunctionele relaties in de kindertijd of vroege volwassenheid. Je kunt er niets aan doen. Iedereen die onder deze druk staat, blijft worstelen met relaties.
Codependentie staat je niet in de weg om een relatie aan te gaan. Zoals je later zult ontdekken, komt een codependent patroon vooral naar voren als je in een nare relatie zit. Vind je een goede man? Dan heb je hier veel minder last van.
Wil je meer weten over de symptomen van codependentie? Lees dan Wat is codependentie? 7 Tips om het te herkennen en op te lossen
Tip 2: Zo ga je als codependent een goede relatie aan
Voordat ik je mijn stappenplan geef om codependentie te doorbreken…
…wil ik je eerst waarschuwen.
Het vermijden van relaties is niet de oplossing.
Sommige mensen met codependent patronen, denken dat ze beter afzijn als ze relaties vermijden. Dit leidt tot eenzaamheid.
Maar uiteindelijk is het niet de relatie die hen codependent maakt. Het zijn de patronen die ze hebben overgehouden aan eerdere nare relaties. (Vooral in de kindertijd.)
Het is juist andersom:
Een goede, liefdevolle relatie waarin je volledig geaccepteerd wordt, helpt je om negatieve patronen los te laten.
Een relatie met helende werking voelt als een diepe vriendschap met verliefdheid.
Daarnaast is een liefdevolle partner een uitstekend rolmodel. Je patronen die je nodig had om te overleven, zijn simpelweg niet nodig. Je kunt dus veel leren van een partner die lief voor je is en je wel goed behandelt.
Vaak is de logica van codependents:
“Zolang ik codependent ben, kan ik geen gezonde relatie aangaan.”
Dit is niet waar. Je patronen spelen op in reactie op het gedrag van je partner. Als je partner begripvol is en elk gedeelte van jou accepteert, zal je gedrag als codependent minder sterk zijn.
Natuurlijk worden sommige codependents sneller getriggerd dan anderen. Als je een heel nare voorgeschiedenis hebt, kun je in alles narigheid zien. Maar ook dan geldt, dat het ontmoeten van een man die goed voor je is, op de lange termijn enorm kan helpen.
Stel dat je iedereen uit je leven gooit en drie jaar aan je patronen werkt. Daarna begin je weer met daten.
Zelfs als je patronen veel minder zijn geworden, zal je af en toe herinnerd worden aan wat er is gebeurd. Daar kun je niets aan doen.
Het is wel verstandig om goed op te letten of de man die je ontmoet, goed voor je is.
En er is een speciale rol weggelegd voor de narcisten van deze wereld:
Tip 3: Pas op. Een narcist!
Zoals je hebt kunnen lezen, stellen codependents zich erg afhankelijk op. Ze doen alles om hun partner gelukkig te maken.
Alles wat hun partner niet zint, daar nemen ze afstand van. Behoeftes, emoties, gedachten, hobby’s, vriendinnen – het mag allemaal het raam uit. Zolang hij tevreden blijft.
Als er één soort man is die dit geweldig vindt, is het wel de narcist.
Een narcist wil namelijk een relatie waarin hij centraal staat.
Niet een gelijkwaardig contact. Niet een intieme verhouding, waarin jullie je beide volledig mogen uiten.
Nee. Het moet allemaal om hem draaien. Jouw gevoelens? Die boeien hem niet.
Narcisten hebben behoefte aan bewondering en speciale behandeling. Dit noemt men ook wel “narcistic supply.”
Als je van jezelf houdt, denk je al snel: “Wow, wat een eikel. Hij geeft niets om me.” Maar als je dit nooit geleerd hebt door een traumatische jeugd, loop je al snel vast.
Je gaat hem gelijk geven.
Gek hé?
Het gaat vooral om mensen die in hun jeugd niet zichzelf mochten zijn en hun behoeften aan de kant moesten schuiven. Hen valt het niet zo op als iemand zich narcistisch opstelt. Voor hen is dat immers wat ze gewend zijn.
Daardoor negeren ze signalen tijdens het begin van het daten, die andere mensen hadden weggejaagd.
Doordat codependents hebben aangeleerd zichzelf weg te cijferen, valt het hen niet op als de narcist hen vraagt offers te brengen. Dit is het moment waarop je terugvalt in je oude patroon.
Het belangrijkste is om het te herkennen wanneer je een narcist bent tegengekomen. Dan kun je namelijk wegrennen.
En er zijn veel nuances. Niet iedere man die je vraagt je aan te passen, is een narcist.
Wil je meer weten over hoe je een narcist spot? Lees dan dit artikel door:
Narcisme bij mannen: 11 Dingen die je moet weten over narcisme
Tip 4: De #1 remedie voor afhankelijkheid
Als je codependent bent, zorg je voor iemand anders om liefde te ontvangen. Door hem te verzorgen, of door je behoeftes en emoties niet te uiten.
Er is een gedeelte van jou dat denkt dat dit de enige manier is om geliefd te worden.
Waarschijnlijk is er een verstandiger deel dat weet dat het niet zo werkt. Want volwassen liefde is gelijkwaardig. En niet gebaseerd op het filteren van je uitingen, om je partner te behagen.
En waarschijnlijk is er een medelevend deel van jou. Dat kijkt naar je kwetsbare stukje zelf, en denkt: “Och, meisje. Ik leef zo met je mee. Dat je liefde probeert te krijgen door je partner te pleasen!”
Vind je dit moeilijk? Stel je dan voor dat je met een vriendin praat die zich kwetsbaar voelt. Haar zou je ook medeleven, toch?
Dit is het model wat je kunt gebruiken. Je medelevende stuk kan liefde geven aan het kwetsbare stuk.
Compassie is hier het sleutelwoord.
Bewustwording is het perfecte middel om voor jezelf te zorgen. Wat je ook voelt: jezelf liefde geven helpt.
Je behoeftes. Wat je ook nodig hebt, je kunt jezelf de vraag stellen: “Hoe kan ik deze behoefte bevredigen op een manier waar ik geheel tevreden mee ben?”
Je emoties. “Ik zie hoe ik me voel. Ik vind dit naar voor mezelf. En ik doe alles om mijn lijden te verlichten.”
Je angsten. “Het is menselijk om bang te zijn. Iedereen is weleens bang. Ik zal naar je angsten luisteren, en proberen je gerust te stellen. Als ik iets kan doen om een doemscenario te voorkomen, doe ik dat.”
Dit zijn Zelfliefde-scripts die je kunt gebruiken om jezelf een hart onder de riem te steken. Met name de delen van jou die onzeker zijn, zich kwetsbaar voelen, of niet voor zichzelf op durven te komen.
Als je leert om je behoeftes, emoties en angsten te accepteren, krijgen nare mannen veel minder invloed op je.
Meer tips voor zelfliefde vind je in:
Zelfliefde ontwikkelen? 11 Tips om meer van jezelf te houden
Tip 5: De belangrijkste vraag bij het voelen van je behoeftes
“Hoe kan ik mijn lijden verlichten?”
Dit klinkt misschien een beetje gek. Wat heeft “lijden” te maken met je gevoelens en je behoeftes?
Een aantal dingen:
Jezelf helpen. Als jij je niet lekker voelt, is het goed om te kijken wat je kunt doen om dat gevoel te verhelpen. Misschien is er iets wat je nodig hebt, waar je achteraan kunt gaan. Of moet je juist een bepaald persoon vermijden.
Zelf-compassie. Zelfs als je het gevoel niet kunt helpen, kan met jezelf meeleven kalmerend werken. Wanneer jij jezelf deze vraag stelt, worden er kalmerende stofjes in je hersenen aangemaakt. En je kunt dit versterken door met een fijne stem tegen jezelf te zeggen: “Ik hoop dat de oorzaak van je lijden wegvalt. Ik hoop dat jij je snel beter voelt. Tot die tijd ben ik er voor je.”
Je aan jezelf hechten. Proberen je eigen lijden te verlichten imiteert wat je ouders normaal gesproken doen als je een kind bent. Op het niveau van het brein, stimuleer je dezelfde neuronen. Behandel je gevoelens alsof je een breekbaar kind troost.
Je begrijpt jezelf beter. Alle gevoelens hebben een functie. Ook als je het niet prettig vindt om deze te voelen. Maar pas wanneer je alle kanten van jezelf voelt, zal je tot rust komen. Uitvinden wat het doel van een behoefte is, is daarom heel belangrijk. Ze kunnen je een belangrijk signaal geven.
Wees lief voor je schaamte. Laat jezelf merken dat je er mag zijn. Behandel je schuld- en schaamtegevoelens zoals je die van een vriendin zou behandelen. “Ik zie dat jij je schaamt, maar dat is nergens voor nodig.”
Stel je voor dat het anders was gelopen. Heb je last van nare herinneringen? Stel je dan voor hoe het zou zijn als, vlak voordat het gebeurde, je werd gered. Dit kan zijn door iemand die je kent, door je oudere zelf, een beschermengel, of iets anders.
Let wel op: als dit te confronterend is, kun je dit beter met een therapeut doen.
Codependents hebben vaak veel meegemaakt. Als je erg getraumatiseerd bent, heb je mogelijk hulp nodig bij het verwerken van je ervaringen. Wacht niet te lang met hulp zoeken.
Ik raad je aan om deze video te bekijken:
Tip 6: Let op hoe het met je gaat
Weet je wat het leven van codependents enorm bemoeilijkt?
Ze hebben niet geleerd om in te schatten of iets hun situatie verbetert.
Dit klinkt misschien een beetje denigrerend. Maar zo is het zeker niet bedoeld!
Waar het om gaat is dit:
Codependents moesten hun behoeftes aan de kant zetten voor anderen. Daardoor hebben ze moeite met het herkennen van wat ze nodig hebben. En hoe ze dit kunnen krijgen.
Het gevolg is dat wanneer het niet zo goed met je gaat, hier mogelijk te lang mee doorloopt.
Of dat je iets doet wat aan de ene kant goed voelt, maar aan de andere kant heel naar.
Dit komt omdat je in het verleden bepaalde gevoelens en behoeftes niet mocht laten zien. Die kunnen zich verstoppen. Als je iets doet wat voor die gevoelens niet goed voelt, gooien ze hun kont tegen de krib.
Denk terug aan een symptoom van codependentie. Het ontwikkelen van plotselinge burn-out of lichamelijke klachten. Dit is het gevolg van emoties buiten je bewustzijn, die het niet eens zijn met hoe jij je leven leeft.
Het ging hier voornamelijk om wat er gebeurt in relaties met anderen. Maar ditzelfde kan ook gebeuren in relatie tot jezelf.
Omdat je niet altijd zicht hebt op je gevoelens, kun je onbedoeld over je eigen grenzen heengaan.
Als ik je een oefening geef, is het heel belangrijk om dit in gedachten te houden.
Eén van de doelen is juist om je grenzen beter te herkennen. Zodat je alles kunt doen om je lijden te verlichten en je beter te voelen.
Merk je dat jij je slechter voelt zonder dat je weet waarom, vlak nadat je iets hebt gedaan? Neem dan even een pauze. Probeer je het nog een keer en voel jij je weer slechter? Dan is dit een trigger.
Kijk niet alleen naar hoe jij je voelt. Let ook op hoe goed je functioneert.
Stel dat je mediteert en de volgende dag niet kunt werken. Je probeert het, maar het lukt niet. Zonder dat je begrijpt waarom.
De volgende dag gaat het niets beter, maar je meldt je wederom ziek. Als een vriendin ernaar vraagt, kun je nog steeds niet uitleggen waarom jij niet goed functioneert.
Dit is een teken dat een gedeelte van jou zich niet lekker voelde bij iets wat er is gebeurd.
Heb je een meditatie gedaan? Of ben je op een andere manier geconfronteerd met gevoelens?
Dan is het beter om deze voorlopig niet te doen. Ga in plaats daarvan naar de huisarts. Vraag naar een psycholoog of psychiater die gespecialiseerd is in dissociatie. Die kan je helpen om erachter te komen hoe jij je voelt.
Als datingcoach doe ik hetzelfde. Ik help vrouwen met dit soort problemen. Maar als ik merk dat zij zich slechter voelen na een oefening, dan verwijs ik hen door.
Gelukkig komt dit bijna nooit voor. De meeste vrouwen hebben hier geen last van.
Tip 7: Zo help jij jezelf verder
Als je codependentie is ontstaan ten gevolge van een trauma, is het goed om in therapie te gaan.
Dit kan je helpen om het trauma te verwerken. Daardoor heb je minder last van je patronen.
Therapie is geen wondermiddel. En als je behoeftes erg verstopt zitten, is het belangrijk om juist daar aandacht aan te besteden.
Het allerbelangrijkste is om een erkende therapeut te vinden, die een goede diagnose kan stellen. Want als ze een fout maken en denken dat je een depressie, autisme of borderline hebt, ben je verder van huis.
Er zijn veel mensen actief die zichzelf psycholoog noemen, maar die niet volgens erkende behandelmethodes werken.
Een aantal wetenschappelijk bewezen behandelingen zijn:
EMDR. Dit helpt bij het verwerken van trauma. Tegenwoordig is het de gouden standaard. Behandelingen duren kort en heffen het trauma vaak volledig op.
Acceptance and Commitment Therapy. Heb je moeite met het reguleren van je emoties? Of wil jij je behoeftes leren accepteren? Deze kortdurende therapie helpt je om je leven snel op te pakken.
Cognitive Behavioral Therapy. Dit is de gouden standaard voor huis-, tuin- en keukenproblemen. Het werkt alleen niet goed als je niet goed weet wat je voelt. Bijvoorbeeld doordat je lang hebt moeten doen alsof je niets voelt. Kan je het wel voelen, maar vind je het moeilijk om te zeggen? Dan is CBT geschikt voor jou.
Schema therapie. Deze vorm geeft mensen inzicht in hun gevoelens en acties. Het duurt vaak langer, maar geeft wel diep inzicht.
En dan nog iets
Dat ik heb geschreven over therapie, wil niet zeggen dat je “ziek” bent.
Codependentie is een aanpassing op een nare omgeving. Maar als je een lieve vriend vindt, heb je hier veel minder last van.
Heb je mijn gratis E-book over het Mannenbrein al gedownload?
Hierin leer je onder andere hoe je synergie schept met een man. Oftewel: hoe krijg je een relatie waarin jullie elkaar aanvullen. En meer zijn dan de som van de delen.
Deze kennis zal je helpen om een man te vinden die je gelukkig maakt. Die echt geeft om jou en je behoeftes. En bij wie jij echt jezelf kunt zijn.
Meld je hieronder aan. Ik stuur het je gratis toe.
Of wil je meer artikelen lezen?
› Ja, stuur me 'de 3 schakels in zijn mannenbrein' nu gratis!
Oh, en vergeet hieronder je gratis download niet ;)
Liefs,
Mathijs Dingjan
Schrijf een reactie